Yumurta
Yumurta beslenme açısından en değerli gıdalardan biridir, içinde insan vücudu için çok gerekli olan protein, vitaminler ve yağlar içerir.
Yemek yapmak için çoğunlukla tavuk yumurtası kullanılır ve her markette hatta pazar yerlerinde rahatlıkla bulabilirsiniz. Günümüzde gelişen gıda taşıma zinciri sayesinde herhangi bir satış yerinde taze ve güvenilir yumurta bulabilirsiniz.
Yumurta Saklama Koşulları
Doğada normal koşullarda yumurtalar kuşların kuluçka süresi boyunca bozulmadan kalabilir. Bunun nedeni yumurtanın kabuğunun ve hemen altında bulunan zarın, içerisine zararlı olabilecek mikropların girmesine izin vermemesidir. Bu nedenle yumurtaların kısa süreler için normal oda sıcaklığında saklanması sorun yaratmayabilir.
Dünyanın her ülkesinde yumurtaların saklanması konusunda farklı kurallar vardır. Örneğin ABD’de özellikle ticari işlemler sırasında yumurtaların buzdolabında saklanması zorunlu iken çoğu Avrupa ülkesinde böyle bir zorunluluk yoktur.
Saklama sırasında yumurta kabuğundaki bir çatlaktan içeri mikrop girebilir veya hasta hayvanların yumurtaları içinde önceden mikrop olabilir. Bu nedenle yumurtaların özellikle uzun süre saklama gerektiği hallerde buzdolabı rafında tutulması en uygun yöntemdir. Böylece yumurtalar içine mikrop girme olasılığı veya önceden var olan mikropların çoğalma şansı çok azalacaktır. Birçok buzdolabı modelinde kapakta bulunan raflarda yumurta saklanması için özel bölmeler olsa da yumurtaları yeteri kadar soğuk tutmadıkları için burayı kullanmayın.
Yumurta doğal yemler alan ve serbest olarak dolaşabilen tavuklardan elde edilirse insan sağlığı açısından daha uygun olacaktır. Bunu sağlamak, günümüz Türkiye koşullarında birçok toptan yumurta üreticisi açısından imkansıza yakın derecede zordur. Bu yüzden “doğal yumurta” veya “serbest dolaşan tavuk yumurtası” olarak satılan yumurta gerçekte böyle olmayabilir. Bu nedenle fiyatları çok fazla olabilen “doğal” etiketli yumurtaları satın alırken dikkatli olun.
Yumurta Sınıflaması
Yumurta Büyüklüğü | Sınıf | Ağırlık |
Küçük | S (Small) | 53 gr altı |
Orta | M (Medium) | 53-63 gr |
Büyük | L (Large) | 64-73 gr |
Çok Büyük | EL (Extra Large) | 73 gr üstü |
Yumurta ve Kolesterol
1913 yılında Rus bilim adamı Nikolai Anichkov, tavşan denekleri sadece kolesterol vererek beslemeye başladı, bir süre sonra tavşanların damarlarına bakıldığında insanlardaki gibi kolesterol tabakaları olduğu görüldü. Böylece “kolesterol içeren gıdaları tüketmek çok zararlıdır” diye bilinen ve etkisi çok uzun süre devam edecek bir yanlış inanış doğmuş oldu. Bu inanışı 1950’li yıllarda çok popüler olan ABD’li doktor Ancel Keys de destekleyince dünyada herkes yağlı yiyeceklerden ve kolesterolden kaçmaya başladı. Zaman içinde Dr. Keys’in yaptığı bilimsel çalışmalar sırasında veriler üzerinde oynanarak tamamen taraflı sonuçlar elde edildiği anlaşıldı, Anichkov’un yaptığı deneyin de gerçek hayatla hiç ilişkisi olmadığı kabul edilmiş durumda.
Günümüzde bir insanın günde 300 mg kadar kolesterol alması gerektiği kesin olarak kabul görmüş bir gerçektir. Yumurta da kolesterol içeren gıdalardan biridir, bir yumurta içinde insan vücudunun günlük gereksiniminin yarısı kadar kolesterol vardır. Gerçekten sonradan yapılan bilimsel araştırmalarda, yumurta tüketen kişilerde kanda kolesterol düzeyinin doğal olarak bir miktar yükseldiği, fakat bunun yanında kalp krizi şansının artmadığı gösterildi. Evet, artık özgürüz, istediğimiz kadar yumurta yiyebiliriz.
Yumurta Besin Değerleri
1 büyük yumurtada;
Kalori: 74 kcal
Toplam Yağ: 4,97 gr
Kolesrerol: 212 mg
Sodyum: 70 mg
Potasyum: 67 mg
Kalsiyum: 28 mg
Demir: 0,88 mg
Çinko: 0,65 mg
Karbohidrat: 380 mg
Protein: 6,29 gr
Vitamin B6: 0,085 mg
Vitamin B12: 450 mg
Vitamin E: 0,53 mg
Vitamin D: 41 IU