Domates

Domates, patlıcangiller ailesinden otsu bitki türünün yenilebilen meyvesidir. Bütün dünyada renkleri kırmızı, yeşil, beyaz veya siyah olabilen binlerce tür domates yetiştirilir.

Domates, ilk olarak İspanyol askerleri tarafından şimdi Meksika’nın bulunduğu topraklarda yaşayan Aztek medeniyetine ait kentleri ele geçirdiklerinde görüldü. Bu sarı renkli ve küçük bir yapıda olan domates türü buradan yetiştirmek amacıyla askerler tarafından Avrupa’ya taşındı. Domates yetiştirilmesi ve saklanması kolay olduğu için kısa sürede bütün dünyaya yayıldı.

Domates bilimsel olarak meyve kabul edilir, fakat aşçılar gibi profesyoneller tarafından ve bazı ülkelerde yasal işlemler için sebze olarak sınıflandırılır. Domatesin ilk görülmesinden bu yana geçen yüzlerce yıl içinde kullanım için birçok seçenek ortaya çıkmış durumda. Domates taze olarak yani pişirilmeden örneğin salatalar içinde kullanılabilir. Domates ayrıca domates suyu, sos, ketçap ve salça yapımında kullanılır. Bunun yanında domatesin ana malzeme olduğu birçok yemek de vardır.

Domates Türleri

Sırık Domates (Beef), kırmızı ve büyük bir domates türüdür. Yemeklerde, örneğin domates dolması yaparken ve salatalarda kullanılabilir.

Salkım domates, küçük ve kırmızıdır, bütün bir dalıyla birlikte satışa sunulur. Tadı ve kokusu güzel olduğu için salatalar için daha uygundur.

Kokteyl domates (Cherry), küçük, kırmızı ve tatlıdır. Daha çok salatalarda kullanılır.

Şeker domates (Baby plum), küçük ve çok tatlıdır. Salatalarda veya atıştırmalık olarak kullanılabilir.

Domates Saklama Yöntemi

Domatesleri uzun süre buzdolabında saklarsanız kendisine has koku oluşturan kimyasal süreç bozulacağından yemeklerdeki etkisi beklenen gibi olmayacaktır. Bu yüzden domatesi yeşilken dalından koparın veya satın alın. Evde iyi havalanan ve güneş ışığı görmeyen bir yerde normal oda ısısında sapı yukarıda olacak biçimde kullanma süresine kadar bekletebilirsiniz. Bekleme süresi boyunca yeşil domatesler giderek kızaracaktır ve istediğiniz olgunluğa gelince alıp kullanabilirsiniz.

Domateslerin kızarmasının nedeni kendi içinde ürettiği az miktardaki etilen gazıdır. Bu süreyi kısaltmak için kullanılan basit bir yöntem, domatesleri kapalı bir karton kutu içine yerleştirip yanlarına elma veya armut koymaktır. Bazı meyveleri, örneğin elma ve armut gibi, domates gibi olgunlaşma sürecinde etilen gazı üretir ve bir arada saklamak olgunlaşma sürecini kısaltır.

Domates Besin Değerleri

100 gr domateste;
Kalori: 17 kcal
Toplam yağ: 0,2 gr
Sodyum: 5 mg
Potasyum: 237 mg
Karbonhidrat: 3,9 gr
Diyet lifi: 1,2 g r
Şeker: 2,6 gr
Protein: 0,9 gr
Vitamin A: 833 IU
Vitamin C: 13,7 mg
Vitamin B6: 0,1 mg
Kalsiyum: 10 mg
Demir: 0,3 mg
Magnezyum: 11 mg